دلیل نقل احادیث از برخی راویان ضعیف در کانال آخرالزّمان

برخی خانندگان بر ما خُرده می‌گیرند که چرا گاه از راویان ضعیفی چون ابوهریره و کعب الاحبار که متّهم به دروغگویی‌اند، حدیث نقل می‌کنیم؟!

در پاسخ به خُرده‌گیری و پرسش این خانندگان، باید عرض کنم که مبنای بنده در نقل احادیث اسلامی، مانند برخی محدّثان و راویان و کارشناسان حدیث، درستی و قوّت متن روایات است، نه وثاقت راویان آنها. بنده با درایه و رجال و حدیث آشنایی کافی دارم و نزد دانشمندان این علوم شاگردی کرده‌ام، ولی هر گاه احساس کنم هر حدیثی که متنی قوی و درست دارد و با روایات راویان معتبر تأیید می‌شود و مخالفتی نیز با قرآن کریم و عقل ندارد، آن را از منابع شیعیان یا سنّیان نقل می‌کنم؛ چنان‌که امام علی(علیه‌السّلام) فرموده است: «به آن‌چه گفته شده است، بنگر و به کسی که گفته است، نگاه نکن». نیز از آن بزرگوار روایت شده است: «حکمت گمشدۀ مؤمن است؛ پس، حکمت را بگیر، هرچند از منافقان باشد».

هرچند برخی عالمان سنّی و نیز علمای شیعه ابوهریره را متّهم به جعل حدیث برای معاویه و دیگران کرده‌اند، هیچ محدّثی نمی‌تواند ادّعا کند که ابو هریره یا هر راوی دیگری مانند وی، همۀ احادیثش دروغ و ساختگی‌اند، و خردمندان نیز بر این باورند که هر دروغگویی همیشه دروغ نمی‌گوید و همۀ سخنانش دروغ نیست. بله، طبق آیۀ شریفۀ قرآنی: «اگر فاسقی خبری آورد، پس، روشن‌سازی کنید»، در بارۀ اخبار روایان دروغگو یا متّهم به دروغگویی بیشتر بررسی می‌کنیم تا از درستی آنها مطمئن شویم. در هر حال، کارشناسان حدیث اگر عالم به مبانی دینی و برخُردار از دانش روایی فراوان باشند، به‌خوبی می‌توانند سَرِه را از ناسره جدا کنند و دروغهای راوی را از راستهایش بشناسند.

سالها پیش، در قم از دانشمند محقّق و فقیه معروف آیت‌الله سیّد موسی شبیری زنجانی پرسیدم: گاهی از راویان ضعیفی چون ابو هریره که متّهم به کذب هستند(1)، حدیث نقل می‌کنیم، البتّه احادیثی را که متن آنها قوّت دارد و احساس می‌کنیم معارض هم ندارند، نظر شما چیست؟ و ایشان فرمود: اشکالی ندارد، و کسی هم ادّعا نکرده است که همۀ احادیث ابوهریره کذب و موضوع (ساختگی) است.

در پایان این نکته را نیز خوب است یادآور شویم که با تنگ‌نظری  و دانش‌اندک و نقل روایات واردشده از طریق کتابهای یک مذهب، نمی‌توان وارد مباحث گسترده و جهانی آخرالزّمان، مهدویّت و منجی‌گرایی شد که اختصاص به مذهبی خاص ندارند و همۀ ادیان آسمانی و گروههای مذهبی و نیز برخی آیینهای زمینی نیز به آنها پرداخته‌اند، و به همین دلیل پیشتر گفته‌ایم:

«کانال «آخرالزّمان» پایگاهی اینترنتی برای بررسی راهبردی رویدادهای آخرالزّمان و پیشگوییهای گوناگون در بارۀ نشانه‌های ظهور امام مهدی(علیه‌السّلام) است که بیشتر آنها برگرفته از کتابهای زرتشتیان، یهودیان، مسیحیان و مسلمانان، به ویژه آیات قرآن کریم و روایات اسلامی، علم نجوم و جَفْر می‌باشند، و خانندگان گرامی را از رویدادهای پیشِ رویِ جهان آگاه می‌سازند».

............................................................................................

سیّد سلیمان مدنی تنکابنی-ایران- قم

کانال آخرالزّمان