رواج آوازخوانی و موسیقی در آخرالزّمان
رواج آوازخوانی و موسیقیهای گوناگون میان مسلمانان از نشانه های نزدیک شدن زمان قیام امام مهدی(علیه السّلام) است.
عبدالله پسر عبّاس گفت که با رسول خدا(صلّى الله علیه وآله وسلّم) حج گزاردیم، واپسین حجّ وی. پس، حلقۀ در کعبه را گرفت و به ما رو کرد و فرمود: آیا شما را از نشانه های «ساعت» آگاه نکنم؟ و در آن روز، سلمان از همۀ مردم به او نزدیکتر بود، گفت: بله ای فرستادۀ خدا. فرمود:
... هنگام آن نشانه ها، کنیزانِ آوازخوان و ابزارهای موسیقی آشکار می شوند
... و طبلک میان باریک و ابزارهای موسیقی را نیکو، و فرمان دادن
به کارهای پسندیده و بازداشتن از کارهای زشت را ناخوش می دارند...(1).
بدان که بی گمان، مراد از «ساعت»، در برخی آیات قرآنی و بسیاری از روایات اسلامی، همان زمان قیام قائم(علیه السّلام) می باشد.
از عِمْران پسر حُصَیْن نقل شده است که رسول خدا(صلّی الله علیه وسلّم) فرمود:
در این گروه از مردم (مسلمانان)، فروبرده شدن، زشت گردیدن
و سنگباران شدنی خواهند بود. مردی از مسلمانان گفت: ای
فرستادۀ خدا، آنها کی خواهند بود؟ فرمود: هنگامی که کنیزانِ آوازخوان
و ابزارهای موسیقی پدیدار و مستی آوران نوشیده شوند(2).
بی گمان، مردم، بویژه مسلمانان، برای بیرون رفتن از دین و بدکارگی، در آخرالزّمان دچار گرفتاریهای سخت گوناگوناگون می شوند، و در این روایت به سه تایِ از آنها اشاره شده است: پس، نخستین خَسْف می باشد، و آن، فرورفتن چیزی در زمین یا فروکردن چیزی در آن است، و دومین مَسْخ می باشد، و آن، زشت کردن آفرینش انسان و دگرگون کردن آن از گونۀ طبیعی اش به دیگر گونه هاست، و سومین قَذْف می باشد، و آن، پرتاب کردن سنگ از آسمان در پیِ درخشش بزرگ ستاره ای دنباله دار است.
از ابو مالک اَشْعَری روایت شده است که رسول خدا(صلّی الله علیه وسلّم) فرمود:
بی گمان، مردمانی از گروه مردم من (مسلمانان) مستی آور را می نوشند،
در حالی که بر آن نام دیگری می نهند، و بر سر آنان، با ابزارهای موسیقی
و زنانِ آوازخوان، نواخته می شود؛ خداوند ایشان را در زمین فرو می برد،
و برخی از آنان را بوزینگان و خوکان می گرداند(3).
چنان که می بینید، امروزه همۀ نافرمانیها و گناهانی که پیامبر(صلّی الله علیه وآله) از آنها در حدیثهای یادشده خبر داده است، میان مسلمانان پدیدار شده اند، و از خدای متعالی می خواهیم که در قیام امام مهدی(علیه السّلام) و بهسازی کارهای جهان شتاب ورزد.
شایان یادآوری است که بی گمان، از آیات قرآنی و روایات اسلامی بسیاری حرام بودن پدیدآوردن آواز و موسیقی و گوش کردن آن دو بر مردان و زنان بهره گرفته می شود، شادکننده یا اندوه آور باشند، و نیز از آن دو، حرام بودن خرید و فروش و کرایه دادن و کرایه گرفتن مرد و زن آوازخوان و ساختن گونه های ابزارهای موسیقی و خرید و فروش و کرایه دادن و کرایه گرفتن آنها دانسته می شود، و بی گمان، روایات اسلامی بسیاری در بارۀ بازداشتن از آوازخوانی و موسیقی و بیان آسیبهای آن دو آمده اند، و ما در اینجا به یادآوری برخی از آنها بسنده می کنیم.
از ابو اُمامَه نقل شده است که پیامبر(صلّى الله علیه وسلّم) فرمود:
بی گمان، خدای عزیز و جلیل من را برای راهنمایی و مهربانی بر جهانیان
برانگیخت، و من را به نابودکردن ابزارهای موسیقی و ابزارهای دمیدنیِ
نوازندگی، بتها، صلیبها و کارهای دوران نادانی فرمان داد...(4).
در اینجا شایسته است اشاره شود که نی و بوق از ابزارهای دمیدنی موسیقی اند، و بر کسی پوشیده نیست که هر گاه بوق برای آشکار و آگاه کردن به کار رود، حرام نمی باشد.
سَکونی از ابو عبدالله -صادق-(علیه السّلام) روایت کرده است که رسول خدا(صلّى الله علیه وآله) فرمود:
شما را از رقصیدن، ابزار دمیدنیِ نواختن، طبلکهای میان باریک
و طبلهای یک رویه بازمی دارم(5).
از پسر مسعود نقل شده است [که رسول خدا(صلّى الله علیه وآله) فرمود)](6):
از شنیدن ابزارهای موسیقی و آوازخوانی بپرهیزید؛ زیرا بی گمان، آن دو
دورویی را در دل می رویانند، چنان که آب گیاه تازه را می رویاند(7).
از روایات اسلامی چنین برمی آید که آوازه خوانی و موسیقی افزون بر دورویی، یاد خدا را از دلها می برند، شرم و ناموس پرستی را می زدایند و ناداری می آورند. برخی بررسیها و آزموده ها نیز نشان می دهند که موسیقیهای ساختگی اثرهای زیانباری بر تن و روان انسانها می گذارند و اندیشه را در راههای نادرست سیر می دهند، ولی گوش دادن به آواهای برخاسته از طبیعت پیرامون انسان، مانند چهچه بلبلان، شرشر باران و آبشارها، صدای گذر آب در جویبارها و وزش باد بر شاخۀ درختان، مایۀ تندرستی، آرامش روان، افزایش خرد و پیشرفت اندیشۀ انسانها می باشد(8).
------------------------------------------------------
1. تفسیر القمّیّ، ج 2، ص 82- 279، سورۀ محمّد-صلّی الله علیه وآله- (ترجمۀ نویسنده).
2. سنن الترمذیّ، ج 4، ص 1- 90، کتاب فتن، ب 38، ح 2219 (ترجمۀ نویسنده).
3. سنن ابن ماجة، ج 2، ص 1333، کتاب فتن، ب 22، ح 4020 (ترجمۀ نویسنده).
4. مسند أبی داود الطیالسیّ، ج 2، ص 454، ح 1230 (ترجمۀ نویسنده).
5. فروع الکافی، ج 6، ص 439، کتاب أشربه، ب 36، ح 7 (ترجمۀ نویسنده).
6. میان دو کروشه از افزوده های ما هست.
7. کنز العمّال، ج 8، جزء 15، ص 96، ح 40660، با نقل از: أمالی ابن صَصْری (ترجمۀ نویسنده).
8 . بهره گرفته شده از: برخی منابع.
